Een economie van genoeg: de relevantie van de Sufficiency Economy Philosophy voor Nederland

 Balans, weerbaarheid en menselijkheid in tijden van systeemdruk

🇹🇭 Wat is de Sufficiency Economy Philosophy?

De Sufficiency Economy Philosophy (SEP) is een sociaal-economische visie ontwikkeld en gepopulariseerd door de Thaise koning Bhumibol Adulyadej. Hoewel ze diep geworteld is in de Thaise cultuur en het boeddhistische denken, biedt ze universele principes die wereldwijd toepasbaar zijn. De Sufficiency Economy Philosophy ontstond als reactie op economische crises, milieuvervuiling, sociale ongelijkheid en moreel verval, en werd expliciet bedoeld als morele en praktische leidraad voor samenlevingen — niet alleen als economisch model.

🧭 De drie kernprincipes van SEP:

  1. Redelijkheid (reasonableness) Het nemen van beslissingen gebaseerd op weloverwogen overwegingen van oorzaak en gevolg — met oog voor gevolgen voor jezelf, anderen, en het grotere geheel.
  2. Zelfbeheersing (moderation) Het vermijden van extremen, overconsumptie en hebzucht. Het cultiveren van een levensstijl die genoeg is — niet te weinig, niet te veel.
  3. Veerkracht (prudence & resilience) Het vermogen om schokken op te vangen — economisch, sociaal, ecologisch — door buffers te bouwen en afhankelijkheid te beperken.

Deze principes worden ondersteund door twee morele fundamenten: 🔹 Kennis (wijs inzicht) 🔹 Deugdzaamheid (ethisch gedrag)

In de woorden van de koning:

"Sufficiency means to have enough to live on, but not too much to waste."

📉 Sufficiency Economy Philosophy als tegenkracht tegen neoliberale kwetsbaarheid

In veel Westerse landen is het economisch denken decennialang gedomineerd door het idee van oneindige groei, winstmaximalisatie en individualisme. De Sufficiency Economy Philosophy stelt daar iets radicaal anders tegenover: een economie die niet draait om meer, maar om genoeg, en die menselijke waardigheid, ecologisch evenwicht en maatschappelijke stabiliteit centraal stelt.

De Sufficiency Economy Philosophy biedt zo een alternatief voor het dominante neoliberale model, dat vaak leidt tot:

  • Financiële overbelasting van huishoudens
  • Milieuschade door overconsumptie
  • Breuklijnen tussen rijk en arm
  • Morele leegte in beleid en bestuur

In plaats van concurrentie, speculatie en schulddruk pleit de Sufficiency Economy Philosophy voor eenvoud, gemeenschap, duurzaamheid en morele verantwoordelijkheid.

🌍 Wat kan Nederland leren van de Sufficiency Economy?

Hoewel Nederland een andere culturele, economische en politieke context kent, is de relevantie van de Sufficiency Economy Philosophy opvallend groot, zeker gezien actuele uitdagingen zoals:

  • ✅ De wooncrisis: het streven naar ‘meer vastgoedwaarde’ boven woonrecht
  • ✅ Ecologische overschrijding: stikstof, klimaat, biodiversiteitsverlies
  • ✅ Groeiend sociaal wantrouwen: polarisatie, toeslagenaffaire, democratische vermoeidheid
  • ✅ Psychische overbelasting: burn-outs, prestatiedruk, verlies van zingeving

De toepassing van de Sufficiency Economy Philosophy op Nederland zou kunnen betekenen:

🔹 1. Een economie van genoeg, niet van altijd meer

Overheidsbeleid zou zich kunnen richten op welzijn i.p.v. BBP-groei. Dat betekent investeren in mentale gezondheid, gemeenschapszin, rust en ecologische veerkracht.

🔹 2. Ethische politiek en bestuur

Besluitvorming met aandacht voor lange termijn, intergenerationele rechtvaardigheid en morele integriteit. Niet alleen efficiëntie, maar ook gewetensvol beleid.

🔹 3. Lokale weerbaarheid en gemeenschapsvorming

Versterken van lokale economieën, korte ketens en burgerinitiatief. Zelfvoorziening als buffer tegen mondiale verstoringen (zoals pandemieën of energietekorten).

🔹 4. Educatie in moreel kompas en levenskunst

Niet alleen opleiden voor de arbeidsmarkt, maar ook voor burgerschap, zorg, compassie en matiging.

🤝 Verbinding met #MenselijkNederland

De campagne #MenselijkNederland sluit inhoudelijk naadloos aan op de kern van de Sufficiency Economy Philosophy. Waar de Sufficiency Economy Philosophy pleit voor matiging, rechtvaardigheid en veerkracht op basis van menselijke waardigheid, doet #MenselijkNederland dat ook — maar in de context van een democratische rechtsstaat en de Europese mensenrechten.

Beide delen dezelfde overtuiging:

  • Dat beleid moet vertrekken vanuit de mens, niet vanuit markten of systemen
  • Dat een samenleving rechtvaardig is als ze zorg draagt voor de kwetsbaren
  • En dat duurzame vrede, vertrouwen en vrijheid alleen mogelijk zijn als we grenzen durven stellen aan hebzucht, cynisme en machtspolitiek

De Sufficiency Economy Philosophy biedt zo een moreel-economisch fundament onder de oproep van #MenselijkNederland: voor een samenleving die niet langer stuurt op groei zonder grenzen, maar op menselijkheid met maat.

🟠 #MenselijkNederland – omdat ‘genoeg’ niet het tegenovergestelde is van ambitie, maar de voorwaarde voor beschaving.

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Geen woorden voor dit verlies – maar ook geen ruimte voor haat

Afbeelding
 Allereerst willen wij onze diepste medeleven uitspreken aan de ouders, familie, vrienden en bekenden van Lisa. Een jong leven is op brute wijze beëindigd. Er zijn geen woorden die dit onrecht kunnen beschrijven. Het verdriet is niet te bevatten. Dat jonge vrouwen op straat niet veilig kunnen zijn, dat zij aangevallen, seksueel misbruikt en zelfs vermoord kunnen worden — dat is onaanvaardbaar. Iedere vrouw heeft het recht zich veilig te voelen, altijd en overal. Niet alle asielzoekers zijn criminelen De verdachte in deze zaak verbleef op een COA-locatie. Dat roept emoties op, maar we moeten oppassen voor de val van generalisatie. Eén dader mag nooit de maatstaf zijn voor een hele groep. Een voorbeeld: toen onlangs een Nederlandse vader zijn eigen kinderen om het leven bracht, concludeerden we terecht niet dat alle Nederlandse vaders kindermoordenaars zijn. Evenmin bestempelen we alle voetbalfans als criminelen omdat sommige hooligans zich misdragen. En toch gebeurt dit mechanism...
Meer lezen

Een moreel kompas voor politiek, bestuur en samenleving

Afbeelding
  1. Naar een rechtvaardige, empathische en duurzame samenleving   Stel je een jonge vrouw voor die door Den Haag fietst, langs de hofvijver en de gebouwen waar wetten en besluiten worden gemaakt. Het lijkt een alledaags beeld, maar in feite draagt het een diepere betekenis: vrijheid van beweging, veiligheid in de openbare ruimte, de vanzelfsprekendheid dat zij haar weg kan kiezen. Dit eenvoudige tafereel is tegelijk symbool voor wat ons land groot maakt – en voor wat er op het spel staat. Nederland is gebouwd op waarden die meer zijn dan politieke leuzen: menselijkheid, rechtvaardigheid, vrijheid, gelijkheid, broederschap en de rechtsstaat. Het zijn waarden die we niet mogen beschouwen als vanzelfsprekendheden, maar als opdrachten die telkens opnieuw moeten worden waargemaakt. Ze vormen het fundament van een samenleving waarin mensen niet tegenover elkaar staan, maar met elkaar. In dit essay legt Vital Moors uit hoe we samen een samenleving kunnen bouwen waarin verbin...
Meer lezen

Hegel en de rechtvaardige samenleving: vrijheid, erkenning en de staat

Afbeelding
Inleiding: de vraag naar rechtvaardigheid Sinds Plato en Aristoteles buigt de westerse filosofie zich over de vraag wat een rechtvaardige samenleving is. Voor Hegel, een van de invloedrijkste denkers van de 19e eeuw, was dit vraagstuk onlosmakelijk verbonden met vrijheid. Niet de abstracte vrijheid van het individu alleen, maar de vrijheid die zich realiseert in een gemeenschap van wetten, instituties en erkenning. Zijn Philosophy of Right (1821) is een poging om een filosofisch fundament te geven aan een samenleving waarin vrijheid en rechtvaardigheid samenvallen. Vrijheid voorbij individualisme Hegel zag vrijheid als het wezen van de mens, maar keerde zich tegen het simplistische idee dat vrijheid slechts betekent dat niemand zich met jou mag bemoeien (negatieve vrijheid). Werkelijke vrijheid is voor hem positieve vrijheid : de mogelijkheid om jezelf te ontplooien binnen een redelijke orde die je als de jouwe herkent. Dit sluit aan bij latere denkers als Isaiah Berlin, die het onder...
Meer lezen