Niemand leeft alleen – over onderlinge afhankelijkheid en menselijke waardigheid

 Waarom empathie, samenwerking en wereldwijde verbondenheid geen keuze zijn, maar een feit

We leven in een samenleving waarin zelfstandigheid vaak wordt verheerlijkt. ‘Eigen kracht’, ‘zelfredzaamheid’, ‘doe-het-zelf’ — het klinkt krachtig en aantrekkelijk. Maar wie wat beter kijkt, ziet al snel: niemand leeft echt op zichzelf. Ieder mens is diepgaand afhankelijk van anderen — zichtbaar én onzichtbaar, dichtbij én ver weg.

🤝 We zijn verweven

Elke ochtend beginnen we de dag met producten die we zélf niet hebben gemaakt. De koffie die je drinkt komt uit Ethiopië of Colombia, geplukt door handen die je nooit hebt gezien. De smartphone waarmee je je nieuws leest bevat kobalt uit Congo, silicium uit China, software uit Silicon Valley en assemblage uit Vietnam. De kleren die je draagt zijn misschien in Bangladesh genaaid van katoen uit India, geverfd met chemicaliën uit Duitsland.

Zelfs de wegen waarover we rijden, het water uit onze kraan, het ziekenhuis waarin we verzorgd worden – alles berust op de kennis, arbeid en inzet van talloze mensen. Mensen die we zelden bedanken. Mensen die we meestal niet eens kennen.
Dat is inter-afhankelijkheid.

De Vietnamese monnik en vredesactivist Thich Nhat Hanh noemde dit principe interbeing. Volgens hem bestaan we nooit los van anderen. “Als je naar een stuk papier kijkt,” schreef hij, “zie je de zon, de regen, de houthakker, de leraar van de houthakker, de arbeider in de papierfabriek. Zonder al die anderen was er geen papier.”
Wie goed kijkt, ziet in één boterham een heel ecosysteem: de boer, de bakker, de vrachtwagenchauffeur, de technicus, de winkelbediende, de zon, de bij, het water.

💡 Een concreet voorbeeld: je smartphone

Een smartphone lijkt een individueel bezit. Maar het is misschien wel hét voorbeeld van mondiale verwevenheid. In een enkele telefoon zitten meer dan 60 verschillende grondstoffen. De winning van die grondstoffen, zoals lithium, goud of tin, vereist complexe logistieke ketens, vakkennis, mijnbouwtechnieken, arbeidskrachten, politieke stabiliteit — én internationale samenwerking.

Zelfs de apps die je gebruikt zijn geschreven door ontwikkelaars op meerdere continenten, en werken dankzij netwerken en infrastructuren die door miljoenen mensen onderhouden worden.
Elke handeling met je telefoon is een ontmoeting met de wereld.

🧭 Wat betekent dat voor de samenleving?

Als mensen zo diep afhankelijk zijn van elkaar, dan heeft dat ook gevolgen voor hoe we samenleven. Een menswaardig beleid houdt rekening met het feit dat niemand volledig op zichzelf kan bestaan.

• Het idee dat iedereen zijn “eigen broek moet ophouden” is een illusie.

• Zelfredzaamheid is belangrijk, maar zonder de juiste omstandigheden en ondersteuning komt niemand ver.

• Als we anderen helpen, helpen we eigenlijk ook onszelf. Want wat vandaag een ander overkomt, kan morgen jouw realiteit zijn.

⚖️ Van afhankelijkheid naar verantwoordelijkheid

Als onze onderlinge verbondenheid een feit is, dan is solidariteit geen gunst, maar een logische vorm van wederzijdse zorg.
Empathie is geen luxe. Het is een verstandige manier van samenleven in een complexe, verweven wereld.

Dat is precies waar de campagne #MenselijkNederland voor pleit:

• Voor beleid dat vertrekt vanuit menselijkheid en onderlinge verantwoordelijkheid.

• Voor een politiek die inziet dat vrijheid pas echt bestaat als iedereen toegang heeft tot basisrechten en bescherming.

• Voor een samenleving waarin we niet vragen: Wat levert het mij op?, maar Wat betekent dit voor ons allemaal?

🟠 #MenselijkNederland

Een menselijk Nederland erkent dat iedereen, ongeacht afkomst, status of inkomen, een schakel is in het grotere geheel. Dat we allemaal baat hebben bij goed onderwijs, betaalbare zorg, eerlijke handel en duurzame keuzes. Omdat niemand losstaat van de ander.

In een tijd waarin het “ieder voor zich”-denken oprukt, herinnert #MenselijkNederland eraan:
We zijn sterker, veiliger en menselijker als we erkennen dat we elkaar nodig hebben.