Omvolking is een mythe — en een gevaarlijke ook

In steeds meer politieke debatten, campagnes en talkshows duikt een term op die ooit als extreemrechts randverschijnsel werd beschouwd: "omvolking." Volgens deze theorie zouden westerse bevolkingen – en met name witte Europeanen – opzettelijk worden vervangen door mensen met een migratieachtergrond. Deze absurde gedachte wordt gebracht als een “waarheid die niet gezegd mag worden,” maar in werkelijkheid is het een samenzweringstheorie zonder wetenschappelijke basis, met gevaarlijke maatschappelijke gevolgen.

❌ De mythe van omvolking ontkracht

De omvolkingstheorie stelt dat er een bewust beleid zou zijn om autochtone bevolkingen te vervangen door migranten, vaak met een islamitische achtergrond. Soms wordt hierbij zelfs gesproken over een “elite” (de EU, de VN, of een zogenaamd 'woke complot') die dit zou sturen.

Feiten en wetenschap tonen iets heel anders aan:

• Demografen tonen aan dat migratie wereldwijd plaatsvindt om allerlei redenen: oorlog, armoede, klimaatverandering, economische kansen. Het is géén gecoördineerd plan, maar het resultaat van menselijke keuzes en noodsituaties.

• Historici herinneren ons eraan dat bevolkingsverschuivingen van alle tijden zijn. Nederlanders zelf zijn eeuwenlang geëmigreerd naar Amerika, Zuid-Afrika, Indonesië, Canada.

• Sociologen wijzen erop dat identiteit en cultuur niet vastliggen, maar altijd in ontwikkeling zijn. Samenlevingen veranderen door contact, niet door "vervanging."

• Economen tonen dat migratie vaak een positief effect heeft: arbeidstekorten worden opgevangen, vergrijzing wordt deels gecompenseerd, en innovatie neemt toe.

• Politicologen en rechtsgeleerden maken duidelijk dat iedereen die legaal naar Europa komt, dat doet binnen de grenzen van wetten en verdragen – géén verborgen agenda.

⚠️ De werkelijke gevaren van deze theorie

De omvolkingstheorie is niet onschuldig. Ze is gevaarlijk, en wel om drie redenen:

1. Ze ontmenselijkt mensen. Migranten worden niet langer gezien als individuen met verhalen, gezinnen en dromen, maar als een 'bedreiging' of een 'plaag'.

2. Ze zaait haat en verdeeldheid. In plaats van solidariteit te bevorderen, wordt angst gevoed. Angst voor ‘de ander’ leidt tot polarisatie, geweld en uitsluiting.

3. Ze leidt af van echte problemen. Huisvestingstekort? Schuld van migranten. Lage lonen? Schuld van vluchtelingen. Politici die dit narratief gebruiken, wijzen liever naar zondebokken dan structurele oplossingen te zoeken.

De geschiedenis leert: wie met haat politiek bedrijft, oogst instabiliteit. Denk aan hoe soortgelijke theorieën in het verleden de voedingsbodem vormden voor fascisme en genocide. Van de nazi's tot de aanslagpleger in Christchurch – allemaal verwezen ze naar ‘omvolking’.

🧠 Waarom deze theorie aantrekkelijk lijkt

Veel mensen maken zich zorgen over snelle veranderingen, over globalisering, over het verlies van zekerheid. Dat is begrijpelijk. En dat is precies waarom de theorie zo sluw is: ze biedt een simpel verhaal voor een ingewikkelde wereld. En dat is precies wat sommige politici gebruiken.

Zij willen geen oplossingen. Ze willen emoties. Want angst mobiliseert sneller dan redelijkheid. En zolang mensen boos zijn op elkaar, hoeven ze zich niet af te vragen waarom huisprijzen stijgen, lonen achterblijven of klimaatbeleid stokt.

💡 Wat wél helpt

Wat we nodig hebben is geen verdachtmaking, maar verbinding. Geen angstzaaierij, maar begrip. Geen zondebokken, maar structurele hervormingen in de woningmarkt, het onderwijs, de arbeidsmarkt.

En we moeten erkennen: diversiteit is geen bedreiging, maar een kracht. In een menselijk Nederland bouwen we samen aan een toekomst waar iedereen telt, ongeacht achtergrond, religie of geboorteplaats.

📢 Tot slot: wees waakzaam

Laat je niet misleiden door grote woorden over “vervanging” en “identiteit.” Vraag je af: wie heeft er belang bij dat jij boos bent op je buurman in plaats van op de bank die je huur opdrijft? Op de vluchteling in plaats van het beleid dat segregatie in stand houdt?

Zeg nee tegen de omvolkingsmythe. Niet alleen omdat het een leugen is. Maar omdat het ons samenleven ondermijnt.