Zoektocht naar menselijkheid in een grensland

 

In Dit zijn de namen (2012) schetst Tommy Wieringa een indringend verhaal over migratie, identiteit en de menselijke behoefte aan betekenis. Het boek speelt zich af in Michailopol, een troosteloze stad in de steppe, waar de politiechef Pontus Beg het dagelijkse leven ordent. Beg, zelf een eenzame man van middelbare leeftijd, ontdekt op latere leeftijd dat hij Joodse wortels heeft. Deze ontdekking zet zijn wereldbeeld op zijn kop: wat betekent afkomst, en hoe bepaalt het je identiteit?

Parallel hieraan volgen we een groep uitgeputte migranten die de steppe intrekken op weg naar een beter leven. Hun tocht is erbarmelijk: honger, kou, uitputting en wantrouwen tekenen hun reis. De groep balanceert voortdurend tussen solidariteit en eigenbelang, tussen menselijkheid en onmenselijkheid. Uiteindelijk bereiken ze Michailopol – slechts een handvol heeft de tocht overleefd.

De twee verhaallijnen komen samen in thema’s: beide verhalen draaien om overleven, zoeken naar betekenis en de vraag hoe ver een mens kan gaan zonder zijn menselijkheid te verliezen. Pontus Beg herkent in de migranten iets van zijn eigen zoektocht: de behoefte aan een naam, een plaats en erkenning.

Wieringa gebruikt sobere, heldere taal en creëert een moderne parabel. Hij laat zien dat migratie geen abstract debat is, maar een eeuwenoud en menselijk fenomeen. Mensen trekken omdat ze willen overleven, omdat ze hoop hebben. Tegelijk stelt hij de vraag hoe wij – gevestigde gemeenschappen – reageren wanneer de ander plotseling voor onze deur staat.

De titel Dit zijn de namen verwijst naar het Bijbelboek Exodus, waarin de namen van de zonen van Israël worden opgesomd bij hun tocht naar Egypte. Daarmee verbindt Wieringa de lotgevallen van de migranten met de universele zoektocht van de mens naar een thuis. Het verhaal is daarmee zowel tijdloos als urgent.




Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Geen woorden voor dit verlies – maar ook geen ruimte voor haat

Afbeelding
 Allereerst willen wij onze diepste medeleven uitspreken aan de ouders, familie, vrienden en bekenden van Lisa. Een jong leven is op brute wijze beëindigd. Er zijn geen woorden die dit onrecht kunnen beschrijven. Het verdriet is niet te bevatten. Dat jonge vrouwen op straat niet veilig kunnen zijn, dat zij aangevallen, seksueel misbruikt en zelfs vermoord kunnen worden — dat is onaanvaardbaar. Iedere vrouw heeft het recht zich veilig te voelen, altijd en overal. Niet alle asielzoekers zijn criminelen De verdachte in deze zaak verbleef op een COA-locatie. Dat roept emoties op, maar we moeten oppassen voor de val van generalisatie. Eén dader mag nooit de maatstaf zijn voor een hele groep. Een voorbeeld: toen onlangs een Nederlandse vader zijn eigen kinderen om het leven bracht, concludeerden we terecht niet dat alle Nederlandse vaders kindermoordenaars zijn. Evenmin bestempelen we alle voetbalfans als criminelen omdat sommige hooligans zich misdragen. En toch gebeurt dit mechanism...
Meer lezen

Een moreel kompas voor politiek, bestuur en samenleving

Afbeelding
  1. Naar een rechtvaardige, empathische en duurzame samenleving   Stel je een jonge vrouw voor die door Den Haag fietst, langs de hofvijver en de gebouwen waar wetten en besluiten worden gemaakt. Het lijkt een alledaags beeld, maar in feite draagt het een diepere betekenis: vrijheid van beweging, veiligheid in de openbare ruimte, de vanzelfsprekendheid dat zij haar weg kan kiezen. Dit eenvoudige tafereel is tegelijk symbool voor wat ons land groot maakt – en voor wat er op het spel staat. Nederland is gebouwd op waarden die meer zijn dan politieke leuzen: menselijkheid, rechtvaardigheid, vrijheid, gelijkheid, broederschap en de rechtsstaat. Het zijn waarden die we niet mogen beschouwen als vanzelfsprekendheden, maar als opdrachten die telkens opnieuw moeten worden waargemaakt. Ze vormen het fundament van een samenleving waarin mensen niet tegenover elkaar staan, maar met elkaar. In dit essay legt Vital Moors uit hoe we samen een samenleving kunnen bouwen waarin verbin...
Meer lezen

Hegel en de rechtvaardige samenleving: vrijheid, erkenning en de staat

Afbeelding
Inleiding: de vraag naar rechtvaardigheid Sinds Plato en Aristoteles buigt de westerse filosofie zich over de vraag wat een rechtvaardige samenleving is. Voor Hegel, een van de invloedrijkste denkers van de 19e eeuw, was dit vraagstuk onlosmakelijk verbonden met vrijheid. Niet de abstracte vrijheid van het individu alleen, maar de vrijheid die zich realiseert in een gemeenschap van wetten, instituties en erkenning. Zijn Philosophy of Right (1821) is een poging om een filosofisch fundament te geven aan een samenleving waarin vrijheid en rechtvaardigheid samenvallen. Vrijheid voorbij individualisme Hegel zag vrijheid als het wezen van de mens, maar keerde zich tegen het simplistische idee dat vrijheid slechts betekent dat niemand zich met jou mag bemoeien (negatieve vrijheid). Werkelijke vrijheid is voor hem positieve vrijheid : de mogelijkheid om jezelf te ontplooien binnen een redelijke orde die je als de jouwe herkent. Dit sluit aan bij latere denkers als Isaiah Berlin, die het onder...
Meer lezen