Ontwikkeling is vrijheid

In Ontwikkeling is vrijheid stelt Amartya Sen dat echte ontwikkeling niet simpelweg kan worden gemeten in groei van het bruto binnenlands product of economische cijfers. Ontwikkeling betekent, zo betoogt hij, dat mensen de vrijheden en mogelijkheden hebben om hun leven naar eigen inzicht vorm te geven. Economische vooruitgang is slechts waardevol wanneer zij bijdraagt aan deze vrijheid.

Sen onderscheidt verschillende soorten vrijheden die elkaar versterken. Er zijn politieke vrijheden zoals deelname aan democratie en vrijheid van meningsuiting; economische mogelijkheden zoals toegang tot werk en inkomen; sociale voorzieningen zoals onderwijs en gezondheidszorg; garanties voor transparantie en informatie; en bescherming door een rechtvaardige rechtsorde. Ontwikkeling kan pas duurzaam zijn wanneer al deze vrijheden samenkomen.

Een belangrijk inzicht van Sen is dat armoede veel meer is dan een gebrek aan inkomen. Het is een ontzegging van vrijheid: het niet kunnen lezen of schrijven, het ontbreken van medische zorg, of de sociale uitsluiting die deelname aan het publieke leven onmogelijk maakt. Wie de nadruk legt op inkomensstatistieken alleen, mist de kern van menselijke waardigheid.

Daarom ziet Sen ontwikkeling als een proces van het uitbreiden van keuzemogelijkheden. Wanneer mensen onderwijs genieten, toegang hebben tot gezondheidszorg en een stem hebben in de politiek, ontstaat pas echte vooruitgang. Ontwikkeling is zo niet alleen een economisch, maar ook een moreel en democratisch project.

Zijn boodschap is helder en hoopvol: een rechtvaardige samenleving meet haar succes niet in cijfers, maar in de vrijheid van mensen om volwaardig mens te zijn.




Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Geen woorden voor dit verlies – maar ook geen ruimte voor haat

Afbeelding
 Allereerst willen wij onze diepste medeleven uitspreken aan de ouders, familie, vrienden en bekenden van Lisa. Een jong leven is op brute wijze beëindigd. Er zijn geen woorden die dit onrecht kunnen beschrijven. Het verdriet is niet te bevatten. Dat jonge vrouwen op straat niet veilig kunnen zijn, dat zij aangevallen, seksueel misbruikt en zelfs vermoord kunnen worden — dat is onaanvaardbaar. Iedere vrouw heeft het recht zich veilig te voelen, altijd en overal. Niet alle asielzoekers zijn criminelen De verdachte in deze zaak verbleef op een COA-locatie. Dat roept emoties op, maar we moeten oppassen voor de val van generalisatie. Eén dader mag nooit de maatstaf zijn voor een hele groep. Een voorbeeld: toen onlangs een Nederlandse vader zijn eigen kinderen om het leven bracht, concludeerden we terecht niet dat alle Nederlandse vaders kindermoordenaars zijn. Evenmin bestempelen we alle voetbalfans als criminelen omdat sommige hooligans zich misdragen. En toch gebeurt dit mechanism...
Meer lezen

Een moreel kompas voor politiek, bestuur en samenleving

Afbeelding
  1. Naar een rechtvaardige, empathische en duurzame samenleving   Stel je een jonge vrouw voor die door Den Haag fietst, langs de hofvijver en de gebouwen waar wetten en besluiten worden gemaakt. Het lijkt een alledaags beeld, maar in feite draagt het een diepere betekenis: vrijheid van beweging, veiligheid in de openbare ruimte, de vanzelfsprekendheid dat zij haar weg kan kiezen. Dit eenvoudige tafereel is tegelijk symbool voor wat ons land groot maakt – en voor wat er op het spel staat. Nederland is gebouwd op waarden die meer zijn dan politieke leuzen: menselijkheid, rechtvaardigheid, vrijheid, gelijkheid, broederschap en de rechtsstaat. Het zijn waarden die we niet mogen beschouwen als vanzelfsprekendheden, maar als opdrachten die telkens opnieuw moeten worden waargemaakt. Ze vormen het fundament van een samenleving waarin mensen niet tegenover elkaar staan, maar met elkaar. In dit essay legt Vital Moors uit hoe we samen een samenleving kunnen bouwen waarin verbin...
Meer lezen

Hegel en de rechtvaardige samenleving: vrijheid, erkenning en de staat

Afbeelding
Inleiding: de vraag naar rechtvaardigheid Sinds Plato en Aristoteles buigt de westerse filosofie zich over de vraag wat een rechtvaardige samenleving is. Voor Hegel, een van de invloedrijkste denkers van de 19e eeuw, was dit vraagstuk onlosmakelijk verbonden met vrijheid. Niet de abstracte vrijheid van het individu alleen, maar de vrijheid die zich realiseert in een gemeenschap van wetten, instituties en erkenning. Zijn Philosophy of Right (1821) is een poging om een filosofisch fundament te geven aan een samenleving waarin vrijheid en rechtvaardigheid samenvallen. Vrijheid voorbij individualisme Hegel zag vrijheid als het wezen van de mens, maar keerde zich tegen het simplistische idee dat vrijheid slechts betekent dat niemand zich met jou mag bemoeien (negatieve vrijheid). Werkelijke vrijheid is voor hem positieve vrijheid : de mogelijkheid om jezelf te ontplooien binnen een redelijke orde die je als de jouwe herkent. Dit sluit aan bij latere denkers als Isaiah Berlin, die het onder...
Meer lezen