“Tot welzijn van mens en samenleving”

 Koranische fundamenten voor een menselijke en rechtvaardige samenleving

1. Soera An-Nahl (16:90) – De kern van het goede

“Voorwaar, Allah beveelt rechtvaardigheid, het goede, en het geven aan verwanten. En Hij verbiedt immoraliteit, slechte daden en onderdrukking. Hij waarschuwt jullie – misschien zullen jullie je laten vermanen.”

🟢 Toelichting: Een allesomvattend vers dat het hart van islamitische ethiek samenvat: rechtvaardigheid, compassie, en sociale verantwoordelijkheid.

2. Soera Al-Hujurat (49:13) – Gelijkheid en diversiteit

“O mensheid, Wij hebben jullie geschapen als man en vrouw en jullie tot volkeren en stammen gemaakt, opdat jullie elkaar zouden leren kennen. Voorwaar, de meest eerbare bij Allah is degene die het meest rechtvaardig is.”

🟢 Toelichting: Waardigheid is universeel. Diversiteit is geen bedreiging, maar een kans tot ontmoeting en wederzijds respect.

3. Soera Al-Ma’ida (5:8) – Rechtvaardigheid ook bij conflict

“Laat de haat jegens anderen jullie niet verhinderen om rechtvaardig te zijn. Wees rechtvaardig: dat is dichter bij godsvrucht.”

🟢 Toelichting: Rechtvaardigheid mag nooit afhankelijk zijn van sympathie of vijandschap. Ze moet universeel en standvastig zijn.

4. Soera Al-Baqara (2:177) – Geloof is daden van gerechtigheid

“Vroomheid is niet het wenden van jullie gezichten naar het oosten of westen, maar vroom is hij die gelooft in God (…) en zijn rijkdom geeft uit liefde voor Hem aan verwanten, wezen, behoeftigen, reizigers en bedelaars.”

🟢 Toelichting: Ware religiositeit wordt zichtbaar in sociaal handelen: zorgen voor de zwakke en gedeelde verantwoordelijkheid.

5. Soera Al-Mumtahina (60:8) – Goedheid voor andersdenkenden

“Allah verbiedt jullie niet om goed en rechtvaardig te zijn tegenover degenen die jullie niet bestrijden vanwege religie.”

🟢 Toelichting: Er is ruimte voor interreligieuze verdraagzaamheid en respect in het publieke domein – fundamenteel voor vreedzaam samenleven.

6. Soera An-Nisa (4:135) – Recht spreken, ook tegen jezelf

“O jullie die geloven! Wees standvastig in rechtvaardigheid, als getuigen voor Allah, zelfs tegen jezelf, je ouders of verwanten, of zij nu rijk zijn of arm.”

🟢 Toelichting: Rechtvaardigheid kent geen voorkeur voor status of belangen. Ze is universeel en moreel verplichtend.

7. Soera Al-Isra (17:70) – Waardigheid van de mens

“Voorwaar, Wij hebben de kinderen van Adam eer bewezen en hen op het land en op zee gedragen (…) en hen boven velen van Onze scheppingen bevoorrecht.”

🟢 Toelichting: Elk mens is met waardigheid geschapen. Dat vraagt om respect, bescherming en gelijke behandeling.

8. Soera Al-Tawba (9:71) – Solidariteit onder gelovigen

“De gelovige mannen en vrouwen zijn beschermers van elkaar: zij gebieden het goede en verbieden het verwerpelijke.”

🟢 Toelichting: Samenlevingen moeten elkaar ondersteunen in moreel en sociaal opzicht — rechtvaardigheid is een gezamenlijke taak.

9. Soera Al-Hashr (59:9) – Voorrang voor de behoeftige

“Zij geven de ander de voorkeur boven zichzelf, ook al hebben zij zelf behoefte.”

🟢 Toelichting: Het ideaal van solidariteit gaat verder dan delen – het betekent geven zonder voorbehoud, zelfs in eigen tekort.

10. Soera Al-Anbiya (21:107) – Genade voor de werelden

“En Wij hebben jou [Mohammed] slechts als een barmhartigheid voor de werelden gezonden.”

🟢 Toelichting: De profetische opdracht is gericht op universele barmhartigheid — dus ook op vrede, recht en menselijkheid in de samenleving.

📚 Conclusie – Een islamitisch kader voor #MenselijkNederland

De Koran biedt een consistent ethisch kader waarin rechtvaardigheid, medemenselijkheid, barmhartigheid en inclusie centraal staan. Wat hieruit blijkt:

  • Gerechtigheid is een plicht voor iedereen, ongeacht afkomst, religie of status
  • De mens is geschapen met waardigheid en verantwoordelijkheid
  • Armoede, onderdrukking en uitsluiting zijn moreel onaanvaardbaar
  • Vrede is geen droom, maar een opdracht





Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Geen woorden voor dit verlies – maar ook geen ruimte voor haat

Afbeelding
 Allereerst willen wij onze diepste medeleven uitspreken aan de ouders, familie, vrienden en bekenden van Lisa. Een jong leven is op brute wijze beëindigd. Er zijn geen woorden die dit onrecht kunnen beschrijven. Het verdriet is niet te bevatten. Dat jonge vrouwen op straat niet veilig kunnen zijn, dat zij aangevallen, seksueel misbruikt en zelfs vermoord kunnen worden — dat is onaanvaardbaar. Iedere vrouw heeft het recht zich veilig te voelen, altijd en overal. Niet alle asielzoekers zijn criminelen De verdachte in deze zaak verbleef op een COA-locatie. Dat roept emoties op, maar we moeten oppassen voor de val van generalisatie. Eén dader mag nooit de maatstaf zijn voor een hele groep. Een voorbeeld: toen onlangs een Nederlandse vader zijn eigen kinderen om het leven bracht, concludeerden we terecht niet dat alle Nederlandse vaders kindermoordenaars zijn. Evenmin bestempelen we alle voetbalfans als criminelen omdat sommige hooligans zich misdragen. En toch gebeurt dit mechanism...
Meer lezen

Een moreel kompas voor politiek, bestuur en samenleving

Afbeelding
  1. Naar een rechtvaardige, empathische en duurzame samenleving   Stel je een jonge vrouw voor die door Den Haag fietst, langs de hofvijver en de gebouwen waar wetten en besluiten worden gemaakt. Het lijkt een alledaags beeld, maar in feite draagt het een diepere betekenis: vrijheid van beweging, veiligheid in de openbare ruimte, de vanzelfsprekendheid dat zij haar weg kan kiezen. Dit eenvoudige tafereel is tegelijk symbool voor wat ons land groot maakt – en voor wat er op het spel staat. Nederland is gebouwd op waarden die meer zijn dan politieke leuzen: menselijkheid, rechtvaardigheid, vrijheid, gelijkheid, broederschap en de rechtsstaat. Het zijn waarden die we niet mogen beschouwen als vanzelfsprekendheden, maar als opdrachten die telkens opnieuw moeten worden waargemaakt. Ze vormen het fundament van een samenleving waarin mensen niet tegenover elkaar staan, maar met elkaar. In dit essay legt Vital Moors uit hoe we samen een samenleving kunnen bouwen waarin verbin...
Meer lezen

Hegel en de rechtvaardige samenleving: vrijheid, erkenning en de staat

Afbeelding
Inleiding: de vraag naar rechtvaardigheid Sinds Plato en Aristoteles buigt de westerse filosofie zich over de vraag wat een rechtvaardige samenleving is. Voor Hegel, een van de invloedrijkste denkers van de 19e eeuw, was dit vraagstuk onlosmakelijk verbonden met vrijheid. Niet de abstracte vrijheid van het individu alleen, maar de vrijheid die zich realiseert in een gemeenschap van wetten, instituties en erkenning. Zijn Philosophy of Right (1821) is een poging om een filosofisch fundament te geven aan een samenleving waarin vrijheid en rechtvaardigheid samenvallen. Vrijheid voorbij individualisme Hegel zag vrijheid als het wezen van de mens, maar keerde zich tegen het simplistische idee dat vrijheid slechts betekent dat niemand zich met jou mag bemoeien (negatieve vrijheid). Werkelijke vrijheid is voor hem positieve vrijheid : de mogelijkheid om jezelf te ontplooien binnen een redelijke orde die je als de jouwe herkent. Dit sluit aan bij latere denkers als Isaiah Berlin, die het onder...
Meer lezen